در تقویم غیررسمی ایران، ۱۸ تیرماه به عنوان روز جهانی استایل و فشن شناخته میشود؛ روزی برای بزرگداشت خلاقیت، نوآوری و هویت فرهنگی در قالب پوشش. این روز فرصتیست برای مرور روندهای جهانی، بررسی چالشهای طراحان ایرانی و گفتوگو درباره نقشی که لباس و ظاهر در ساختار اجتماعی ما ایفا میکنند. با این مقاله از جهانی مارکتینگ همراه باشید تا ببینید چرا «روز مد و فشن» فقط به استایل نیست، بلکه به هویت، جسارت و داستان زندگی شما مربوط میشود.
اهمیت اجتماعی و فرهنگی روز مد و فشن
مد و پوشاک فراتر از یک انتخاب شخصی، بازتابی از هویت فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی افراد است. نحوه لباس پوشیدن نشانهای از طبقه اجتماعی، گرایش فکری یا حتی دیدگاههای زیباشناسی افراد است. روز صنعت مد و فشن در واقع تلنگریست برای توجه دوباره به این بُعد هویتی و فرهنگی.
امروزه، جوامع مدرن تلاش میکنند از طریق مد، صدای فرهنگ خود را به جهان برسانند. ما نیز با بهرهگیری از هنر ایرانی و لباسهای بومی تصویری اصیل از فرهنگ خود در عرصه جهانی ارائه میدهیم.
تاریخچه شکلگیری روز مد و فشن در ایران
در تقویم رسمی ایران، این روز هنوز ثبت نشده اما طی سالهای اخیر، فعالان حوزه طراحی لباس و فشن در ایران، ۱۸ تیر را به عنوان روز جهانی مد و فشن معرفی کردهاند. این انتخاب بیشتر جنبه نمادین و خودجوش دارد اما توانسته توجه رسانهها و اقشار علاقهمند به مد را به خود جلب کند. برگزاری نمایشگاهها، نشستهای تخصصی و رویدادهای مد در این روز، بهانهایست برای دیدهشدن طراحان جوان و راهی برای شکلگیری ارتباط بین هنر مد و جامعه.
مد بهعنوان ابزاری برای بیان فردیت
پوشش، نخستین چیزیست که از ظاهر هر فرد دیده میشود. انتخاب رنگها، نوع لباس یا حتی نحوه ستکردن لباسها، میتواند حامل پیامهای غیرکلامی باشد. بسیاری از جوانان با استفاده از سبک خاص خود در لباس پوشیدن، سعی دارند فردیت، استقلال و دیدگاهشان را به نمایش بگذارند.
روز مد و فشن فرصت مناسبیست برای گفتوگو درباره این موضوع که چگونه مد، به ابزاری برای تقویت اعتماد به نفس و ارتباط اجتماعی تبدیل میشود.
مد پایدار؛ آیندهای برای صنعت پوشاک
یکی از دغدغههای جدی امروز، تأثیر صنعت مد بر محیط زیست است. مصرف بیش از حد پارچه، استفاده از مواد شیمیایی در رنگرزی و تولید انبوه لباسهای بیکیفیت، آسیبهای جبرانناپذیری به طبیعت وارد کردهاند. مفهوم «مد پایدار» تلاش میکند تا با بازیافت، طراحی ماندگار و استفاده از الیاف طبیعی، این روند را تغییر دهد.
روز مد و فشن سکوی مناسبی برای ترویج مد پایدار و آموزش سبک زندگی مسئولانه است؛ سبکی که زیبایی را با اخلاق و محیطزیست تلفیق میکند.
نقش رسانهها و شبکههای اجتماعی در ترویج روز مد و فشن
اینستاگرام، پینترست و تیکتاک به بستری پویا برای معرفی ترندها و خلاقیتهای جدید در عرصه فشن تبدیل شدهاند. امروزه، بسیاری از طراحان و استایلیستها از طریق این پلتفرمها با مخاطبان ارتباط برقرار میکنند و بر سلیقه عمومی تأثیر میگذارند. روز فشن بهانهایست تا نقش رسانهها در جهتدهی به سبک پوشش، الگوسازی و حتی اصلاح نگاه جامعه به مد مورد بررسی قرار گیرد.
فرصتها و چالشهای طراحان مد در ایران
طراحی لباس در ایران با ظرفیتهای فرهنگی غنی و تنوع قومی همراه است اما طراحان ایرانی با موانعی مانند محدودیتهای تولید انبوه، کمبود حمایت دولتی و فضاهای نمایشگاهی روبهرو هستند. با وجود این مشکلات، بسیاری از طراحان جوان با خلاقیت شخصی و تکیه بر فرهنگ اصیل ایرانی، توانستهاند در بازار داخلی و بینالمللی بدرخشند.
روز جهانی استایل و فشن میتواند نقش کلیدی در دیدهشدن این استعدادها و تقویت اعتمادبهنفس آنها داشته باشد.
آموزش و نهادسازی؛ مسیر حرفهای شدن فشن در ایران
یکی از حلقههای مفقوده در زنجیره مد و فشن در ایران، آموزش آکادمیک و سیستماتیک در این حوزه است. هنوز بسیاری از فعالان این صنعت، دانش خود را از طریق تجربه و آزمون و خطا کسب میکنند. نبود مراکز حرفهای آموزش طراحی لباس، دوخت تخصصی و مدیریت برند، مسیر پیشرفت را دشوار کرده است.
روز مد و فشن بستریست تا توجه سیاستگذاران و نهادهای آموزشی به ضرورت ایجاد زیرساختهای تخصصی در این حوزه جلب شود.
نگاهی به آینده مد ایرانی
آینده صنعت مد در ایران وابسته به پیوند خلاقیت بومی با دانش جهانی است. اگر بتوانیم طراحی اصیل ایرانی را با استانداردهای جهانی هماهنگ کنیم، بدون تردید شاهد رشد صادرات مد و تقویت اقتصاد خلاق خواهیم بود. مشارکت جوانان، رشد برندهای مستقل و استقبال از فرهنگ پوشش بومی، فصل تازهای برای صنعت فشن در کشور رقم میزند.
در روز مد و فشن باید چشماندازی تازه تعریف کنیم؛ چشماندازی که هنر، فرهنگ، اقتصاد و هویت را در کنار هم ببیند و بستری برای گفتوگوی اجتماعی و فرهنگی درباره پوشش فراهم آورد.
تأثیر مد بر سلامت روان و تصویر بدنی
در سالهای اخیر، روانشناسان اجتماعی به تأثیر مد بر سلامت روان و «تصویر بدنی» افراد توجه ویژهای نشان دادهاند. مد و فشن باعث افزایش اعتماد به نفس، حس تعلق و بیان مثبت از خود میشود؛ اما در سوی دیگر، استانداردهای غیرواقعی زیبایی و فشار برای تطابق با ترندها ممکن است موجب اضطراب، مقایسه افراطی و اختلالات روانی گردد.
روز مد و فشن باید نهتنها به جنبههای زیباییشناختی، بلکه به اثرات روانی پوشش نیز توجه کند و فضایی برای ارتقاء عزتنفس و تنوع بدنی فراهم آورد.
مشارکت مردان در صنعت مد؛ تغییری در نگاه سنتی
اگرچه مد و فشن در نگاه عمومی بیشتر با زنان پیوند خورده است اما طی سالهای اخیر، حضور مردان در این صنعت رو به افزایش بوده است. از طراحی پوشاک مردانه گرفته تا مدلینگ، تولید محتوا و برندهای تخصصی آقایان، همهوهمه نشان میدهد که مردان نیز به دنبال بازتعریف نقش خود در دنیای مد هستند.
روز مد و فشن فرصتیست برای شکستن کلیشههای جنسیتی و گشودن درهای این صنعت به روی همه علاقهمندان، فارغ از جنسیت و سن.
اقتصاد فشن؛ صنعتی فراتر از زیبایی
صنعت مد و فشن یکی از بزرگترین و سودآورترین بخشهای اقتصاد جهانی است. از تولید و فروش پارچه گرفته تا بازاریابی، برندینگ، نمایشگاهها و صادرات پوشاک، همه اجزای این زنجیره در اقتصاد کشورها نقشآفریناند. ایران نیز با داشتن نیروی کار جوان و فرهنگ پوشش متنوع، ظرفیت بالایی برای توسعه اقتصاد فشن دارد.
روز جهانی استایل و فشن محرکی برای توجه جدی به «اقتصاد خلاق» در کشور است و سیاستگذاران را به سمت حمایت واقعی از این صنعت سوق میدهد.
سخن آخر
روز مد و فشن تنها یک مناسبت نمادین نیست، بلکه فرصتی ارزشمند برای پرداختن به مسائلی چون زیبایی، هویت، اخلاق در تولید و نقش فرهنگ در انتخاب پوشش است. در این روز، میتوانیم گفتوگو را از سطح «چه بپوشیم؟» به «چرا میپوشیم؟» ارتقا دهیم. رشد مد در ایران، نه با تقلید، بلکه با خلاقیت، آموزش و شناخت ریشههای فرهنگی ممکن خواهد شد.